สายอากาศย่าน VHF

สายอากาศ เป็นส่วนแพร่กระจายคลื่นวิทยุ ออกไปในอากาศ โดยต้นทางมาจาก เครื่องส่งวิทยุ ผ่านสายนำสัญญาณ และในทางกลับกัน รับคลืนวิทยุในอากาศ  ผ่านสายนำสัญญาณ ไปยังเครื่องรับวิทยุ   ส่วนที่จะต้องพิจารณา ในการนำสายอากาศมาใช้งาน มี 3 ส่วนใหญ่ๆ คือ ลักษณะการแพร่กระจายคลื่น  อัตราขยาย  ความเหมาะสมในการติดตั้ง

สายอากาศชนิดติดรถยนต์

เรียนรู้ การแพร่กระจายคลื่น เมื่อติดตั้งสายอากาศตำแหน่งต่างๆ ของรถยนต์ เป็นบทความของ John Portune W6NBC เขียนลงใน นิตยสาร QST March 2012 จำลองรูปแบบการแพร่กระจายคลื่น บนโปรแกรม EZNEC โดยติดตั้งสายอากาศ 1/4 wave บน 5 ตำแหน่ง ของรถเก๋ง ตำแหน่งที่ดีที่สุดคือ กลางหลังคา   อีกบทความ เขียนโดย Aaron Logan  เปรียบเทียบค่า loss ตำแหน่งติดตั้งสายอากาศในจุดต่างๆ บนรถ เมื่อเทียบกับจุดกลางหลังคา pdf หน้า 17

 

สายอากาศติดรถยนต์ ติดตั้งอยู่ใกล้ตัวเรามากๆ ห่างอย่างมาก 1.5-2 เมตร การติดตั้งให้พิจาณาผลกระทบการแพร่กระจายคลื่น มาสู่ตัวเราด้วย จุดที่เหมาะสุดคือกลางหลังคา อย่างน้อยก็มีเหล็กหลังคากันคลื่นให้เรา รถเก๋งมักจะติดที่ขอบกระโปรงท้าย หรือ ติดไว้บริเวณขอบกระโปรงหน้าใกล้ กระจกหน้า รถกระบะ ติดไว้บริเวณขอบกระโปรงหน้าใกล้ กระจกหน้า แต่ที่เห็นบ่อยสุดคือ ติดขอบกระบะหลังคนขับ แบบนี้ ไม่ไหว อันตรายต่อสุขภาพเราเอง


แนวทางที่จะติดเสายาว 5/8 wave ไว้บนกลางหลังคาได้คือ ใช้เม้าท์กระดกด้วยไฟฟ้า ถ้ายังไม่ต้องการออกอากาศ ก็สั่งให้ เม้าท์ พับสายอากาศลง อีกแนวทางใช้ มอเตอร์พับกระจกมองข้าง  อีกLink 

แบบ 1/4 wave ความยาวสายอากาศประมาณ 0.5 เมตร ไม่มีอัตราขยาย(gain)
ยี่ห้อ Laird  เหมาะกับติดตั้งกลางหลังคา ใช้ mount แบบ NMO ราคา 800 บาท
ยี่ห้อ ไทยทำ ใช้ mount แบบ SO239

แบบ 5/8 wave  Link
Larsen PO150B ใช้ mount แบบ SO239 ความยาวสายอากาศประมาณ 1.3 เมตร อัตราขยาย(gain) 2dBi  spec  ราคา 600 บาท (เทียม) เสาโค้งงอได้
Larsen NMO150B ใช้ mount แบบ NMO ความยาวสายอากาศประมาณ 1.3 เมตร อัตราขยาย(gain) 5.14dBi
Morotola รุ่น HAD4022A ใช้ mount แบบ NMO ความยาวสายอากาศประมาณ 1.4 เมตร อัตราขยาย(gain) 3dB  Link1 Link2

แบบ 6/8 wave
Diamond CL2E สายอากาศชนิด C-Load  ใช้ mount แบบ SO239 ความยาวสายอากาศประมาณ 1.45 เมตร อัตราขยาย(gain) 4.1dBi ทดสอบสายอากาศ  spec

 

สายอากาศชนิดติดประจำที่
ติดตั้งได้หลายรูปแบบ ถ้าเป็นสถานีเล็กๆ สายอากาศติดบนท่อเหล็ก 1 ท่อน ยาว 6 เมตร หรือ ท่อเหล็ก 2 ท่อน สูง 12 เมตร ให้พ้นหลังคาบ้าน  สถานีใหญ่ ก็จะเป็น tower สูง 20 เมตร ขึ้นไป ส่วนใหญ่ จะติด Folded Dipole 4 stack หรือ 8 stack (ภาษาที่นักวิทยุฯ คุยกันคือ ได 4 หรือ ได 8) และบนยอดเสา ติดสายอากาศยากิ ตัวแรง 10 E 2 stack หรือ 4 stack พร้อม rotor หมุนหาทิศทาง


ยี่ห้อ SILVER V2  3ชั้น Gain 6dBd (8.2dBi) ยาว 4.8 เมตร   4ชั้น Gain 9dBd (11.15dBi) ยาว 6.4 เมตร รอบทิศทาง การประกอบ
DIAMOND ANTENNA X700H  Gain 9.3dB รอบทิศทาง ยาว 7.2 เมตร
Folded Dipole 4 stack Gain 6dB รอบทิศทาง ยาว 6 เมตร ชูขึ้นไปบนอากาศ
Folded Dipole 4 stack Gain 9dB กึ่งทิศทาง ยาว 6 เมตร ติดห่างจาก tower 1/4wave

Hentenna Gain 8.1dBd(10.25 dBi) กึ่งทิศทาง
Hentenna 2 stack Gain 11.1dBd(13.25 dBi) กึ่งทิศทาง
Hentenna 4 stack Gain 14.1dBd(17.25 dBi) กึ่งทิศทาง

ใครอยู่คอนโดชั้นสูงๆ (8ชั้นสูง23เมตร) จะได้เปรียบหน่อย ติดสายอากาศขนาดเล็ก Gain สูง Hentenna หรือ TwinDeltaLoop ไปที่ระเบียง ถ้าทิศทางได้ สามารถติดต่อได้ไกล 100 กม ขึ้นไป


TwinDeltaLoop Gain 10.25dBd(12.35 dBi) กึ่งทิศทาง บูมยาว 80 CM
TwinDeltaLoop 2 stack Gain 13.25dBd(15.46 dBi) กึ่งทิศทาง
TwinDeltaLoop 4 stack Gain 16.25dBd(18.46 dBi) กึ่งทิศทาง


TwinDeltaLoop PLUS Gain 12.35dBd(14.5 dBi) ทิศทาง  บูมยาว 1.8 M
TwinDeltaLoop PLUS 2 stack Gain 15.35dBd(17.5 dBi) ทิศทาง

สายอากาศ Yagi 5E Gain 8.45dBd(10.6 dBi) ทิศทาง
Hy-Gain Yagi 5E Gain 9dBd ทิศทาง ยาว 1.8 เมตร
MFJ Yagi 6E Gain 10dBi ทิศทาง
Yagi 8E Gain 12.2dBi ทิศทาง ยาว 2.9 เมตร
Diamond Yagi 10E Gain 11.6dBi ทิศทาง ยาว 2.1 เมตร
Yagi 11E Gain 14.8dBi ทิศทาง ยาว 6 เมตร
Yagi ขนาดต่างๆ

ความรู้เกี่ยวกับสายอากาศ

Gain Pattern Array EP1
Gain Pattern Array EP2
Gain Pattern Antenna array Collinear array Broadside array Endfire array
เปรียบเทียบ TwinDeltaLoop และ Floded dipole
รูปแบบการใช้งาน TwinDeltaLoop
Floded dipole vs Hentenna
Floded dipole 4 stack vs TwinDeltaLoop
Coaxial power divider EP1
Coaxial power divider EP2
Coaxial power divider EP3
TwinDelta Loop Plus 1
TwinDelta Loop Plus 2
มีอีกหลากหลาย เลือกเปิดดูตามความสนใจได้
ค้นหา หนังสือเกี่ยวกับสายอากาศ ARRL Antenna book เล่ม 24th เรื่อง array อยู่บทที่ 6 และ 12