สมุดบันทึกการติดต่อสื่อสาร LogBook

  July 07, 2025      

นักวิทยุสมัครเล่นไทย  จะต้องบันทึกข้อมูลการติดต่อสื่อสาร ลงใน สมุดบันทึกการติดต่อสื่อสาร (log book) โดยเป็นข้อกำหนดหนึ่ง ตาม ประกาศ กสทช.เรื่อง หลักเกณฑ์การอนุญาตและกํากับดูแลกิจการวิทยุสมัครเล่น พ.ศ.2557 หมวด 7 การบันทึกข้อความการติดต่อสื่อสาร 

ข้อ ๓๐ สถานีวิทยุสมัครเล่นควบคุมข่าย สถานีวิทยุสมัครเล่นขององค์กรวิทยุสมัครเล่น(Club station) สถานีวิทยุสมัครเล่นสําหรับกิจกรรมพิเศษ (Special event stations) และสถานีวิทยุสมัครเล่น ชนิดประจําที่ ต้องมีสมุดบันทึกการติดต่อสื่อสาร (Log book) ไว้ประจําสถานีวิทยุสมัครเล่น และจะต้องบันทึกรายละเอียดการติดต่อสื่อสาร เพื่อให้คณะกรรมการหรือผู้ได้รับมอบหมาย ตรวจสอบหรือเพื่อประโยชน์อื่น ๆ โดยต้องดําเนินการ ดังนี้
(๑) รายละเอียดการติดต่อสื่อสารที่จะต้องบันทึก
(ก) วัน เดือน ปี และเวลา ตั้งแต่เริ่มและสิ้นสุดการติดต่อแต่ละครั้ง
(ข) สัญญาณเรียกขานของคู่สถานีที่ติดต่อด้วย
(ค) สรุปข้อความที่ติดต่อแต่ละครั้ง
(ง) คลื่นความถี่ และกําลังส่งของเครื่องวิทยุคมนาคมที่ใช้งานของผู้รับและผู้ส่ง
(จ) ประเภทของการแพร่กระจายคลื่น
(ฉ) ชื่อ-สกุลของพนักงานวิทยุสมัครเล่นที่ปฏิบัติหน้าที่ในขณะนั้น
(๒) สมุดบันทึกการติดต่อสื่อสารต้องเก็บไว้เป็นเวลาไม่น้อยกว่าห้าปี นับจากวันที่ได้บันทึก การติดต่อไว้

สรุปได้ว่า สถานีประจำที่ ของนักวิทยุสมัครเล่นทั่วไป , สถานีควบคุมข่าย , สถานี Club Station , สถานีกิจกรรมพิเศษ จะต้องบันทึกข้อมูลการติดต่อสื่อสาร ลงใน สมุดบันทึกการติดต่อสื่อสาร (log book) และเก็บไว้เป็นเวลา 5 ปี  ส่วนสถานีรถยนต์ และ Handheld ไม่ต้องมี log


ตัวอย่าง logbook จากเว็บ HS3LZX 


ตัวอย่าง logbook อีกอัน จากเว็บ hamsiam.com  หรือจะไปดูในหนังสือ คู่มืออบรมและสอบเพื่อรับประกาศณียบัตร พนักงานวิทยุสมัครเล่นขั้นต้น กล่าวถึงเรื่อง สมุดบันทึกการติดต่อสื่อสาร (log book) อยู่หน้า 142

ตัวอย่างของต่างประเทศ 




ปัญหาที่เราต้องพบเจอคือ ตอนบันทึก ก็รีบจดบันทึก ลายมือคงหาความสวยงามไม่ได้ เวลาผ่านไป เราอาจจะอ่านไม่ออก ก็เป็นได้ แต่ในยุคที่ไม่มีคอมพิวเตอร์ ก็จำเป็นต้องบันทึกลงในสมุด log book

การแข่งขัน Thailand Field Day Contest เป็นการแข่งขันย่าน VHF 2m มีวิธีการลง logbook บน excel 

ในยุค 1990-2000 คอมพิวเตอร์ ราคาจับต้องได้ จึงมีการนำมาใช้งานใน สถานีวิทยุสมัครเล่น หน้าที่หนึ่งในนั้น คงเป็นการลง log book  มีผู้พัฒนาโปรแกรม log book หลากหลาย ปัญหาที่ตามมาคือ การแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกัน ยังไม่มีมาตรฐาน จึงมีการกำหนดมาตรฐาน  Amateur Data Interchange Format (ADIF) ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกัน และ Cabrillo  เป็นรูปแบบในการส่ง log ในการแข่งขัน (contest logs )


ผมลองจินตนาการ ระบบ LogBook ที่ต้องการในสถานีของผม  Master logbook อยู่ในคอมพิวเตอร์หลักประจำสถานี ใช้โปรแกรม logbook ที่ใช้ได้ทั้ง log ทั่วไป และ contest log  กรณีใช้งานวิทยุนอกสถานี เช่นไป POTA  จะมี Slave logbook อยู่ใน Notebook computer หรือ tablet  สามารถถ่ายโอนข้อมูลไปเก็บใน Master logbook ได้  ถ้ารีบด่วน ต้องออกนอกสถานี วิทยุเครื่องเดียว กับโทรศัพท์มือถือ ลง log ผ่านเว็บไซด์ แล้วนำข้อมูลออก มาเข้า Master logbook ทำได้หรือเปล่า

กรณีที่ต้องการล่ารางวัล หรือยืนยันการติดต่อ กับนักวิทยุสมัครเล่นท่านอื่นๆ จะต้องทำอย่างไร ส่ง log ไปที่ไหน

คิดต่อไปถึง การbackup ข้อมูล ต้องทำอย่างไร


ค้นหาข้อมูล บทความที่เกี่ยวกับ logbook

for general logging  Log4OM , DXLab DXKeeper

I use LOG4OM2 for "regular" purposes and N1MM for contests.
I import my N1MM contest adif into LOG4OM, so I do merge my contest log into my "official" log.
Both are pretty easy to use. I have LOG4OM2 uploading my contacts to LOTW, eqsl, QRZ, Clublog, and HRDLog automatically.

I mainly use Log4OM these days, because it does a great job of automatically collecting the ADIF files from the other programs that I use -- fldigi, js8call, jtdx, mmsstv, etc. -- without having to leave Log4OM running all of the time.
N1MM+ is great for contests, because it's data entry is fast.

Log4OM2 for day to day logging, N1MM for contests, HAMRS for POTA.

Log4OM2 interfaces nicely with every online service I use, has an internal DX cluster that other software can connect to (FRStack in my case), has fields and lookup for awards programs (POTA, SOTA, etc), and it's fast. I used to love FRLogger to use with my Flex, but the database was just slow and would bog down my PC over time.

For contests I like N1MM because it's simple, the macros are easy to set up, there are setup files for every contest and call lookup files to simplify logging.

HAMRS for POTA because it's pretty much built for it, has the spots page built in, has a map feature, does live lookups as you enter a call, and runs very well on the Evolve Maestro laptop I use when portable.



คุณสมบัติ ของ Logbook Software
ต้องเรียนรู้อะไรเพิ่มบ้าง
WSJT-x  , JTDX  , JTAlert  pdf  , FLDigi , MMTTY , MMVARI , FT8Superfox

N1MM




DXLab DXKeeper
Getting Started with DXLab